Bob is CEO van Sun Energy BV. Hij boekt prachtige resultaten in de markt van zonnepanelen, in binnen- en in buitenland. Hij heeft een mooie carrière gemaakt: Commercieel Manager bij Drone Opportunities ltd., vervolgens Commercial Director en CEO bij Sun Energy. Hij is nu eerste helft 50 en heeft een fijn gezin. Hij woont nog steeds geriefelijk in Ouderkerk, zijn vrouw is succesvol advocaat en de kinderen vinden hun weg in het leven. Wat meer te wensen? Bob is nu zo’n tien jaar werkzaam bij Sun Energy en is zijn opvolging aan het plannen. Hij wil zelf nog 3-4 jaar CEO blijven om vervolgens het stokje over te geven aan een opvolger, die hij nog wel moet vinden. Hij wil zichzelf gaan voorbereiden op de laatste fase in zijn carrière, de fase van de oudere. Hoe kan hij zijn carrière met voldoening beëindigen? Hij bespreekt deze situatie met John, zijn consulent bij van Ede & Partners.
Allereerst praten Bob en John over zijn opvolging bij Sun Energy BV. Binnen het bedrijf werkt een commercieel manager-Philip, die een potentiele opvolger zou kunnen zijn. Bob wil Philip een loopbaancoaching traject aanbieden om, net zoals hij indertijd zelf heeft gedaan, zich te oriënteren op de volgende stap in zijn loopbaan. John verwijst Philip naar Mark, een jongere consulent dan hijzelf, om hem te begeleiden. Intussen gaat John met Bob ‘aan de gang’ om te werken aan een plan voor de laatste fase van zijn carrière. John weet uit ervaring dat dienstbaarheid en voldoening belangrijke thema’s zijn in deze laatste fase.
Ook nu kijkt Bob opnieuw naar zijn zelfanalyse en geeft extra aandacht aan de vraag wat zijn droom c.q. verlangen is. Ook werkt hij aan de thema’s dienstbaarheid en voldoening die John heeft gesuggereerd om over na te denken. Tevens denkt hij na wat hij zakelijk nog zou willen doen. In zijn rol als CEO bij Sun Energy BV heeft hij genoten van de groei van de business, maar ook van zijn rol als hoeder van het Human Capital. Hij is erin geslaagd de betrokkenheid van zijn medewerkers te optimaliseren, waardoor de ziekteverzuim- en retentiecijfers zeer laag c.q. heel hoog zijn. De medewerkers van Sun Energy zijn effectief in hun werk en dat draagt in hoge mate bij aan de goede businessresultaten. Na zijn hernieuwde zelfanalyse is het voor hem duidelijk dat hij zijn aandacht in de toekomst zal richten op het optimaliseren van human captital.
Uit gesprekken met collega-CEO’s blijkt dat dit onderwerp hen vaak zorgen baart en niet altijd weten hoe zij effectief met human capital kunnen omgaan. Hij bespreekt dit inzicht met John en samen komen ze tot het volgende plan. Bob blijft nog vier jaar aan als CEO. Na vier jaar neemt Philip, of een andere kandidaat, zijn rol over en treedt Bob toe tot de Raad van Commissarissen van Sun Energy BV. Hij gaat een opleiding voor commissaris volgen met extra aandacht voor het begeleiden van de raden van bestuur op het gebied van human capital. Tevens polst John hem om consulent te worden bij Van Ede & Partners om commercieel managers en CEO’s te begeleiden in hun loopbaan. Bob aanvaardt deze uitdaging die goed past bij zijn wens om dienstbaar te zijn. Zijn plan voor de fase van de oudere krijgt vorm; consulent bij Van & Ede & partners en Commissaris bij een aantal bedrijven… een mooi vooruitzicht.
Plan B – Altijd een alternatief plan achter de hand houden
Na een mooie carrière bij een financiële instelling, met uiteindelijk een rol in de directe nabijheid van de raad van bestuur, overkomt het ook deze client. Hij raakt zijn baan kwijt. Het wegvallen van enkele bestuurders betekende ook het einde van zijn loopbaan. Een risico waarvan hij zich bewust was, maar dat hij eigenlijk altijd ontkend of weggestopt heeft. Zo gaat dat nu eenmaal, je bent druk aan het werk en hebt geen aanleiding om over de toekomst na de denken.
De meesten cliënten zijn niet op dergelijke omstandigheden voorbereid. Deze man was al dertig jaar verbonden aan zijn werkgever en had al die tijd niet of nauwelijks contact gehad met de wereld buiten deze werkgever. Hij is eind vijftig en vraagt zich af hoe het tegenwoordig werkt om een nieuwe werkbestemming te vinden. Het Van Ede-traject geeft hem inzicht wat hij graag zou willen doen. Zijn passie voor sport en zijn financieel bestuurlijke achtergrond leiden hem naar de ambitie om een bestuurlijke rol in de sport te vervullen. Dat noemen we een zoekrichting; de combinatie van de gewenste rol (bestuur) en de geambieerde bedrijfstak (sport).
Grondig analyseert hij de ontwikkelingen en uitdagingen in de sportwereld. Daarna voert hij, via een zijn relaties, netwerkgesprekken met sportbestuurders en -instanties. In een half jaar tijd heeft hij veel leuke en inspirerende gesprekken gevoerd en een steeds beter en completer beeld gekregen van de ins en outs van de sportwereld. Deel van dat beeld is dat de gewenste bestuursfuncties schaars zijn en dat het matig wordt beloond. Een betaalde functie wordt echt lastig. Wel vindt hij een vrijwilligersfunctie als financieel bestuurder bij een sportbond. Plan A levert hem niet een betaalde bestuursfunctie op in de sportwereld.
Hij keert terug naar zijn oorspronkelijke vakgebied van Finance & Control. Hij heeft een strategische oriëntatie en een holistische blik . Hij vindt het leuk een bijdrage te leveren aan de inrichting en de besturing van het realiseren van bedrijfsdoelen. Hoe kom je van missie, visie en strategie naar jaarplannen en het realiseren van deze plannen? En vooral hoe ga je dat proces besturen? Daarnaast vind hij het leuk om iets te doen op het gebied van jaarverslagen.
Hij wil proberen als ZZP-er op dit gebied opdrachten uit te voeren. Samen met zijn consulent ontwikkelt hij een bedrijfsplan. Voordat hij zich als zelfstandige gaat vestigen onderzoekt hij in de markt of er behoefte bestaat aan de diensten die hij heeft ontwikkelt. Ook nu benadert hij zijn netwerkcontacten met het verzoek eens van gedachten te wisselen. Al snel blijkt er behoefte te zijn aan zijn diensten en raakt hij met één van deze contacten serieus in gesprek en verwerft hij een mooie opdracht.
Inmiddels is zijn eerste opdracht al verlengd en werkt hij al anderhalf jaar met veel plezier voor deze opdrachtgever. Wat hij doet? Hij is actief in het opzetten van de managementinformatie en het organiseren van de besturing en de bestuur cyclus er omheen. Daarnaast coördineert hij de totstandkoming van één van de jaarverslagen voor deze organisatie. Precies volgens Plan B.
Midden vijftig, vol energie – Carrière abrupt onderbroken, en dan?
Deze cliënt is opgeleid bij een toonaangevende multinational in fast moving consumers goods (FCMG). Elf mooie jaren in sales-, marketing- en people management. Dan wordt hij gevraagd het familiebedrijf te gaan leiden. Ook in de FCMG business, maar in een andere productcategorie. Hij wordt mede-eigenaar en werkt samen met zijn collega-aandeelhouders aan de verdere uitbouw van hun bedrijf. Import- en distributie is hun vak. Zij vertegenwoordigen grote internationale merken op de Nederlandse markt.
FMCG is een zeer competitieve markt met steeds minder fabrikanten/merkeigenaren die steeds meer marktaandeel beheersen. Na twintig succesvolle jaren verliest hun bedrijf de distributierechten van enkele grote merken en besluiten de aandeelhouders het bedrijf op te heffen. Inmiddels werken grote FMCG multinationals in de meeste landen via hun eigen vestigingen, waardoor er geen plaats is meer voor lokale importeurs/distributeurs. Na ruim dertig jaar ervaring in de FMCG business valt het doek voor deze cliënt. Hij is dan midden vijftig, vol energie. What’s next?
Oriëntatie op de derde fase in zijn carrière brengt hem in contact met Van Ede & Partners. Hij wordt gestimuleerd een zelfanalyse te schrijven. Op welke ‘achievements’ uit het verleden is hij trots? Hoe beoordelen zijn ex-collega’s, vrienden en familie zijn persoonlijkheid, zijn kwaliteiten en ook zijn beperkingen? Hij schrijft zijn biografie en analyseert zijn verleden, zakelijk en privé. Het abrupte einde van het familiebedrijf is hard aangekomen. Hij voelde zich thuis in de FMCG business én met de mensen in zijn bedrijf. Het samenwerken met zijn collega’s en zijn medewerkers was zijn lust en zijn leven. Hij was sterk gericht op de interne organisatie en altijd bezig met de ontwikkeling van ‘zijn’ mensen; en ware people-manager.
Binnen Van Ede & Partners wordt hij begeleid door een team van een psycholoog en een consulent. De psycholoog helpt hem het verlies van het familiebedrijf te accepteren. Zonder acceptatie van de nieuwe situatie is nadenken over de toekomst heel moeilijk. Hij begrijpt de logica hiervan en gaat vervolgens aan het werk met zijn consulent om zijn zakelijke toekomst vorm te geven. Logisch lijkt om een baan als general manager in een kleinere organisatie of commercieel directeur in een groter bedrijf te ambiëren. Ook denken zij aan zijn liefde voor people management. HRM management is wellicht ook een goede zoekrichting.
Van Ede & Partners adviseert haar cliënten naast het zoeken naar geschikte vacatures ook ‘thematisch’ te netwerken in de gewenste zoekrichting. In het geval van deze client blijkt dat ook te leiden naar een nieuwe baan. Hij heeft voor het schrijven van zijn zelfanalyse feedback gevraagd aan diverse zakelijke relaties, die daardoor begrijpen dat hij beschikbaar is voor een nieuwe zakelijke uitdaging. Dat is een gouden greep, want vanuit zijn netwerk wordt hem een baan aangeboden door een equity fund, dat een general manager zoekt voor één van hun bedrijven in de FMCG business. Dat is een logische volgende stap en binnen een paar maanden wordt hij de nieuwe general manager van dit FMCG bedrijf, waar de aandacht voor de medewerkers op de achtergrond is geraakt. Hij kan hier naar hartenlust werken aan de business én aan de ontwikkeling van de mensen. Een ideale combinatie.
Reflectie: Wat is de zin van werk?
Werk geeft mensen energie, plezier en inspiratie, dat maakt hen blij, gelukkig én productief.
Werk verschaft mensen materiële en immateriële zin in hun leven. Veiligheid en zekerheid is voor veel mensen één van hun eerste levensbehoeften. Het verwerven van inkomen geeft hen de financiële middelen om in hun levensonderhoud te voorzien. Werk geeft hen de plek om dat inkomen te verwerven, waardoor zij zich materieel geborgen kunnen voelen in hun leven. Maar werk heeft nog een aantal andere nuttige, immateriële functies, die mensen een goed gevoel kunnen geven in hun leven.
De mens is een sociaal dier en heeft de behoefte zich verbonden te voelen met andere mensen. Werk kan in deze behoefte voorzien. Werk geeft de mogelijkheid om relaties te onderhouden met collega’s, om samen te zijn met anderen en gezamenlijk te werken aan een gemeenschappelijk doel. Ook leert werk leert mensen om te gaan met diversiteit. Werk geeft de mogelijkheid om andere mensen te leren kennen, te begrijpen en synergie met hen aan te gaan. Het is fijn om te werken op een plek waar je jezelf thuis voelt. Dat geeft een goed gevoel.
Werk geeft mensen ook de mogelijkheid om uiting geven aan wie ze zijn en wat ze kunnen. Werk geeft mensen de mogelijkheid hun talenten te ontdekken, te gebruiken en te ontwikkelen. Werk geeft de mogelijkheid om kennis op te doen en vaardigheden te ontwikkelen. Door werkervaringen worden mensen ook wijzer in het leven. Werk geeft mensen de gelegenheid te groeien in hun leven.
Werk geeft mensen de mogelijkheid een relevante bijdrage te leveren aan de onderneming of organisatie waarvoor zij werken. Door te werken kunnen mensen een bijdrage leveren aan de samenleving en daardoor de wereld een stukje mooier maken. Door deze bijdrage te leveren, door dienstbaar te zijn, kunnen mensen betekenis geven aan hun leven.
Werk geeft mensen ook de gelegenheid te doen waarvoor ze geboren zijn. Hun natuurlijke rol te vervullen door hun natuurlijke talenten te gebruiken door te doen waar zij goed in zijn, waardoor zij zichzelf kunnen zijn. Werk geeft mensen de gelegenheid hun ambities te realiseren. Dat geeft richting en focus om iets moois tot stand brengen in hun leven.
Door een bijdrage te leveren krijgen mensen waardering en erkenning. Dan voelen mensen zich gehoord en gezien. Zij krijgen het gevoel ertoe te doen. Dat geeft voldoening.
Werk geeft mensen energie, plezier en inspiratie, dat maakt hen blij, gelukkig én productief. De keerzijde is dat niet leuk werk energie kost en mensen improductief én ongelukkig maakt. Het is dus zaak om in het leven werk te doen dat men leuk vindt. Dat is niet iets statisch. De wereld is in beweging en vraagt van mensen aanpassing aan de ontwikkelingen in de wereld, zodat zij hun echte talenten kunnen blijven ontwikkelen. Dat vraagt een leven lang leren om gelukkig te blijven. Dat vraagt om zelfreflectie. Werkgevers doen er dus goed aan om hun medewerkers de gelegenheid te geven zichzelf continue te ontwikkelen. Dat maakt mensen gelukkig én is goed voor de productiviteit van hun onderneming of organisatie.. En, werknemers doen er goed een leven lang te leren. Om relevant te blijven op de arbeidsmarkt en zelf een gelukkig leven te leiden.